Dane pochodzą czasopism, artykułów i książek tematycznych


1. Pszczela rodzina

rodzina pszczela -zdjęcie z  miodobrania 2005

Rodzina pszczela Zorganizowane zbiorowisko osobników pszczoły miodnej złożone zwykle z jednej matki , różnej liczby pszczół (robotnic) oraz trutni. W rodzinie pszczelej istnieje ścisły podział pracy i wzajemna zależność między osobnikami związanego z polimorfizmem. Skład 1 rodziny: 1 matka; Liczba robotnic - w okresie zimowli wynosi od 10 - 25 tys. - w okresie lata wynosi od 50 - 100 tys. (w zależności od rodzaju ula, rasy pszczół, warunków klimatyczno-pożytkowych. Liczba trutni - w okresie zimowli zwykle ich brak - w okresie lata od 100 - 2 tys.W ciągu roku rodzina pszczela wychowuje ok. 140 - 150 tys. robotnic i do 5 tys. trutni.

powrót na górę strony

matka pszczela

Matka pszczela- - największy , najważniejszy i najdłużej żyjący osobnik rodziny pszczelej, w pełni rozwinięta zdolna do rozrodu samica pszczoły miodnej. Karmiona jest przez pszczoły mleczkiem pszczelim przez cały okres żerowania. Rozwój - postać imago osiąga po 16 dniach .Długość ciała od 20 do 25 mm. Masa ciała: 190 -280 mg. Brak przystosowań do zbiorów (budowa odnóży , krótki języczek). Żądło - służy wyłącznie do walk z inną matką. Żyje od 4 do 5 lat. Dojrzałość płciowa osiąga od 6 dnia życia

powrót na górę strony

robotnica

Pszczoła robotnica samica pszczela o uwstecznionych narządach rozrodczych przystosowana do wykonywania prac na rzecz rodziny pszczelej. Pszczoły mają szczątkowe jajniki bez zbiorniczków nasiennych - mogą więc składać ograniczone ilości niezapłodnionych jaj (trutówki). Pszczoły robotnice wykonują prace związane z egzystencją rodziny. Zasięg lotu pszczół wynosi 2 km (extr. do 4 km). Rozwój - postać dorosłą osiąga po 21 dniach. Długość ciała: 14 - 15 mm. Masa ciała: ok.. 100 mg. Żyje: zimą do 6 miesięcy; latem ok.. 6 tygodni. Podział pracy u pszczół w zależności od wieku (w dniach): 0-5 : są karmione , polerują komórki , karmią larwy pyłkiem i nektarem; 6-10: zaczynają działać gruczoły gardzielowe , pełnią rolę mamek (na 1 pszczołę przypada ok.. 5 larw, utrzymują właściwą temperaturę przy czerwiu 34,5 o C.; 10-13: zaczynają działać gruczoły woskowe – wypacanie wosku w temp. 32 -34 stopni C, tzw. Woszczarki budują plastry , zasklepiają miód i czerw (na wyprodukowanie 1 kg wosku pszczoły zużywają 3,6 kg miodu); 18: gruczoły woskowe zanikają; 18 - 21: strażniczki, a 21 dnia początek lotów po wziątek.

powrót na górę strony

truteń

Truteń - samiec pszczoły miodnej. Rozwijają się z niezapłodnionego jaja. W normalnych rodzinach nie zimują. Zasięg lotu trutnia: do 6 km (extr. 9 km). Postać dorosłą osiąga po 24 dniach. Długość ciała: 15 - 17 mm. Masa ciała: 200 - 300 mg Brak przystosowań do zbioru. Brak aparatu żądłowego. Słabo rozwinięty aparat gębowy. Brak gruczołów: gardzielowego , woskowego i zapachowego. Żyje przeciętnie 54 dni. Dojrzałość płciowa osiąga od 12 dnia życia. Jedyną funkcją trutnia jest zapłodnienie matki podczas lotu godowego (w czasie którego ginie).

powrót na górę strony

2. O miodach

ramka z miodem - z miodobrania 2005

W skróconym opisie wygląda to tak: pszczoła robotnica ssie nektar z kwiatów i ziół. W ulu oddaje go młodej pszczole, która wciąga nektar do swojego wola i wzbogaca w enzymy. Na tym etapie decyduje sie zawartość miodu i jego właściwości antybakteryjne. - w nektarze (lub spadzi) zachodzą zmiany fizyczne i chemiczne. Nektar zostaje zagęszczony do określonego stopnia, cukry złożone (wielocukry) zostają przekształcone w cukry proste, miód zostaje wzbogacony oprócz enzymów, również w aminokwasy, kwasy organiczne. Miód dojrzewa od 4 do 5 dni. Jak odparuje z niego woda, pszczoły zasklepiają komórki z miodem w ramkach cienką powłoką woskową tzw. zasklepem, chroniąc go w ten sposób przed wpływem niesprzyjających zmian w atmosferze ula. Najwyższy stopień dojrzalości mają ramki z całkowicie zabudowanym zasklepem. W jednym segmencie (korpusie) ula moze być nawet 12 ramek. Ul może składać sie 1 czy 2 a nawet więcej segmentów (w zależności od siły rodziny pszczelej) . Najwcześniej wybiera się miód rzepakowy (początek sezonu), potem akacjowy, lipowy, gryczany, wrzosowy (koniec sezonu).

ramka z zasklepem - z miodobrania 2005

Powszechnie znana jest mozolna praca pszczół, której wynikiem bywa zwykle nagromadzonyw ulu miód. Jednakże w celu wyprodukowania 1 kg miodu pszczoły muszą zebrać nektar z około 1,3 milion kwiatów rzepaku, albo z 800 tysięcy kwiatów akacji lub 8 milionów kwiatów gryki, wreszcie 6,5 miliona kwiatów wrzosu .Na potrzeby wyżywienia pszczół dorosłych, potomstwa i na przezimowanie rodzina pszczela zużywa około 90 kg miodu.

Dojrzałość odwirowanego miodu można łatwo sprawdzić na podstawie jego gęstości. Najprostszą próbą jest przelewanie miodu lyżką. Miód dojrzały jest na tyle gęsty, że przelewany - układa się warstwami, tworząc wyraźny wzgórek. Natomiast miód niedojrzały jest rzadki a przy przelewaniu tworzy wgłębienie (przy wykonywaniu tej próby należy zwrócić uwagę aby miód miał temp. pokojową).

miód rzepakowy- z miodobrania 2005

Każdy miód pszczeli mający początkowo formę patoki to jest postać jednolitej przejrzystej cieczy, po pewnym czasie przechowywania, temperatury jedne miody krystalizują wcześniej, inne później. Wiadomym jest, że im lepszy jest miód (głównie im mniej zawiera wody, a więcej cukrów), tym prędzej krystalizuje. Tak więc szybka krystalizacja miodów pszczelich daje równocześnie w pewnym stopniu świadectwo o ich wysokiej jakości. Z tych powodów spotyka się w obrocie handlowym miód w dwóch postaciach: jako patokę, czyli miód będący jeszcze w stanie ciekłym oraz jako krupiec, to jest miód już zestalony wskutek krystalizacji.

Krystalizacja, czyli skrupianie się miodu, jest procesem naturalnym, zachodzącym prawie we wszystkich miodach odwirowanych (krajowe krystalizują wszystkie). Miód skrystalizowany można łatwo doprowadzić do stanu płynnego ogrzewając go ale trzeba to wykonywać bardzo ostrożnie by miodu nie przegrzać powyżej 45 stopni C, gdyż wtedy traci prawie wszystkie wartości lecznicze i odżywcze. Naczynie z miodem należy wstawić do większego z niezbyt gorącą wodą i trzymać go w niej, dopóki nie stanie się zupełnie płynny.

powrót na górę strony